Người Việt có bao nhiêu họ?
- 4 cung hoàng đạo nữ trời sinh giàu sang, mệnh gắn chữ giàu, càng già càng vượng phát
- Khán giả phản ứng ra sao khi Sơn Tùng xuất hiện ở chung kết Vietnam Idol 2023
- Nam Anh chúc mừng em gái chia tay, chồng sắp cưới của Nam Em lập tức dằn mặt cực gắt
- Thành Nghị và 2 mỹ nam bị Angelababy, Trương Gia Nghê liên luỵ
- Nhau thai cừu là gì? Nhau thai cừu loại nào tốt nhất
Trong cuốn Họ và tên tiếng Việt (Nhà xuất bản Khoa học xã hội), Phó giáo sư, tiến sĩ Lê Trung Hòa liệt kê tất cả các họ được ghi nhận trên lãnh thổ nước ta; Con số này tăng lên qua các phiên bản. Cụ thể, trong ấn bản đầu tiên in năm 1992 đã thống kê được 769 họ, trong đó người Kinh có 164 họ.
Bạn đang xem: Dòng họ nào đông nhất Việt Nam, có tới gần 40% dân số cả nước cùng mang 1 họ?
Trong các lần in lại, số họ của người Kinh thay đổi rất ít nhưng nhiều họ của người thuộc các dân tộc khác đã được nhóm nghiên cứu của tiến sĩ Lê Trung Hoà ghi lại. Cụ thể, ở kỳ thi năm 2022, số họ trên toàn quốc là 931, trong đó có 165 họ là người Kinh.
Đến lần xuất bản thứ ba (2005), số họ được ghi tăng lên 1020, nhưng họ của người Kinh vẫn được giữ nguyên. Sau khi sách được in, nhóm nghiên cứu phát hiện thêm 3 họ nữa, nghĩa là đến thời điểm đó đã có 1023 họ được ghi nhận trên lãnh thổ Việt Nam.
Trong đó họ Nguyễn đông nhất, chiếm 38,4% dân số. Thứ hai là họ Trần với 12,1%, họ Lê 9,5%, họ Phạm 7%, họ Hoàng/Huỳnh 5,1%, họ Phan 4,5%, họ Vũ/Võ 3,9%. Chỉ riêng 7 gia đình này đã chiếm tới 80,5% dân số.
Các họ khá lớn khác là Đặng (2,1% dân số), Bùi (2%), Đỗ (1,4%), Hồ (1,3%), Ngô (1,3%), Dương (1%), Lý (0,5%).
Nghĩa là, hơn 90% người Việt thuộc 14 họ lớn; 1.009 gia đình còn lại chiếm chưa đến 10% dân số.
Vậy tại sao họ Nguyễn lại trở thành dòng họ lớn nhất và đông dân nhất Việt Nam? Có nhiều nguyên nhân lịch sử dẫn đến hiện tượng này.
Thời cổ đại
Xem thêm : Cổng chính xuyên qua đại sảnh, nhà tan cửa nát’ con cháu chớ làm sai
Vào thời Bắc Nam (420 – 589), Trung Quốc và thế giới rơi vào tình trạng hỗn loạn lớn. Để trốn chạy kiếm sống, một bộ phận gia đình họ Nguyễn sống ở An Huy, Chiết Giang, Hồ Bắc… đã di cư sang Việt Nam.
Nhóm người sinh sống ở Việt Nam này theo thời gian đã hòa nhập với cư dân bản địa để tạo nên một nhóm người Việt đáng kể mang họ Nguyễn. Rồi đến thời Ngũ Đại (5 triều đại liên tiếp cai trị Trung Nguyên: Hậu Lương, Hậu Đường, Hậu Tấn, Hậu Hán, Hậu Chu 907-960), dần dần nhiều người Nguyễn di cư vào Nam. tăng thêm số lượng người Nguyễn bản địa ở Việt Nam.
Sự phát triển của dòng họ lớn nhất Việt Nam cũng liên quan mật thiết đến đời Trần. Trước nhà Trần là triều đại nhà Lý (1009 – 1225). Từ lúc Lý Công Uẩn lên ngôi năm 1009 sau khi đoạt chính quyền từ thời Tiền Lê cho đến khi Lý Chiêu Hoàng buộc phải thoái vị nhường ngôi cho Trần Cảnh, tổng cộng là 216 năm.
Những năm đầu Trần Cảnh còn trẻ, mọi quyền hành của nhà Trần đều do một người trong hoàng tộc của chú Trần Cảnh là Trần Thủ Độ nắm giữ. Trong thời gian này, Trần Thủ Độ đã làm một việc ảnh hưởng trực tiếp đến danh tiếng của dòng họ Việt.
Đó là gì? Đến đời Trần Thái Tông (1232), sau khi lên ngôi nhà Lý, Trần Thủ Độ lấy lý tổ tiên nhà Trần tên là Lý, bắt toàn bộ người nhà họ Lý, hoàng tộc vừa bị chuyển đổi, bị vẫn lẩn trốn giữa mọi người. Phải đổi họ của tôi thành Nguyễn.
Tuy nhiên, ý đồ thực sự của Trần Thủ Độ là muốn tiêu diệt họ Lý để không còn ai nhớ đến họ Lý nữa. Về nguyên nhân tại sao lúc đó ông lại chọn họ Nguyễn thay thế cho họ Lý thì cho đến nay vẫn chưa được giải thích rõ ràng, cũng có thể đó là sự lựa chọn ngẫu nhiên.
Tuy nhiên, sử sách ghi lại đơn giản như sau: “Sau khi nhà Trần nắm quyền, mọi người họ Lý trong nước đều phải đổi sang họ Nguyễn”.
Một điều còn khó tưởng tượng hơn nữa là việc đổi họ đã trở thành phong tục của người Việt xưa. Mỗi khi một triều đại mới được thay thế, tất cả những người mang họ của triều đại trước sẽ phải đổi họ thành Nguyễn. Trong lịch sử Việt Nam đã từng xảy ra nhiều sự kiện như vậy khiến số người mang họ Nguyễn lại càng đông hơn.
Năm 1232, nhà Lý sụp đổ, Trần Thủ Độ buộc con cháu họ Lý phải đổi sang họ Nguyễn. Khi Hồ Quý Ly lật đổ nhà Trần, ông đã giết nhiều con cháu nhà Trần. Vì vậy, sau khi nhà Hồ sụp đổ, con cháu họ Hồ vì sợ bị trả thù nên đều đổi sang họ Nguyễn.
Năm 1592, nhà Mạc suy tàn, con cháu họ Mạc cũng đổi họ Nguyễn. Khi nhà Nguyễn lên nắm quyền vào năm 1802, một số con cháu họ Trình cũng đổi họ Nguyễn vì sợ trả thù, số còn lại chạy ra Bắc sang Trung Quốc.
Trong luật pháp triều Nguyễn, người họ Nguyễn được hưởng nhiều đặc quyền và được triều đình khen thưởng. Vì vậy, bọn tội phạm cũng đổi họ thành Nguyễn để tránh bị bắt và hưởng thêm ân sủng.
Cùng với sự thay đổi của các triều đại, người mang họ Nguyễn ngày càng đông đảo, cuối cùng thành lập nên nhà Nguyễn. Nhà Nguyễn cũng là triều đại phong kiến cuối cùng trong lịch sử Việt Nam.
Thời hiện đại
Trước khi đề cập đến thời kỳ này cần nhấn mạnh một đặc điểm của gia đình Việt cổ. Thời xưa, người bình thường ở tầng lớp thấp thường không có họ, chỉ có quý tộc mới có họ.
Vào thế kỷ 19, khi Việt Nam còn là thuộc địa của Pháp, lần đầu tiên người Pháp tiến hành cuộc điều tra dân số lớn nhất trên khắp Việt Nam.
Trong quá trình điều tra, họ gặp phải một vấn đề lớn: Phần lớn những người thuộc tầng lớp dưới không có họ nên không có cách nào thống kê được.
Phải làm gì vào lúc này? Người Pháp lập tức nghĩ ra cách. Ngày xưa triều Nguyễn chẳng phải là triều đại cuối cùng của dân tộc Việt Nam sao? Vậy những người không có họ đó đều có họ Nguyễn. Do đó, dòng họ này một lần nữa lại mở rộng ở quy mô chưa từng có.
Trên thực tế, dù không có người Pháp thì họ Nguyễn vẫn là dòng họ lớn nhất ở Việt Nam, nhưng để chiếm tỷ trọng lớn đến 40% như vậy thì không thể không kể đến ảnh hưởng của người Pháp.
Giờ đây, khi đi ra đường, dù gặp ai họ Nguyễn cũng phải nói rằng họ có họ đặc biệt nhất Việt Nam. Nếu bạn mang họ Nguyễn, có lẽ bạn nên đọc bài viết này.
Nguồn: https://gocnhineva.com
Danh mục: Tin Tức
Trả lời