Nám da là một dạng rối loạn sắc tố da. Nám da có thể gặp ở cả hai giới nhưng phổ biến hơn ở nữ giới. Có hai loại nám chính là nám mảng và nám chân sâu hay còn gọi là nám nội tiết. Đôi khi trên lâm sàng có những trường hợp nhiễm đồng thời cả nám sâu và nám mảng gọi là nám hỗn hợp.

Sắc tố nội tiết aka nám sâu. Nám da hình thành do rối loạn nội tiết dẫn đến mất cân bằng nội tiết tố trong cơ thể hình thành các đốm nám trên bề mặt da. Sự hình thành nám da chủ yếu liên quan đến estrogen – một loại hormone sinh dục quan trọng trong cơ thể. Estrogen ngoài vai trò đối với các chức năng sinh dục của cơ thể còn có khả năng ức chế sản sinh hormone MSH (hormone kích thích sản sinh hắc tố dưới da).
Do một nguyên nhân nào đó khiến lượng estrogen trong cơ thể bị suy giảm, không ức chế được MSH, lúc này lượng tế bào hắc tố Melanin sản sinh không kiểm soát được rồi đẩy dần lên bề mặt da hình thành nám và các vấn đề về sắc tố khác. Các yếu tố khác như tàn nhang, đồi mồi …
Một số lý do có thể gây rối loạn nội tiết trong cơ thể dẫn đến hình thành các vết nám sâu:
- Phụ nữ trong thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh.
- Phụ nữ có thai, sau khi sinh nở.
- Do sử dụng thuốc tránh thai, đặc biệt là thuốc tránh thai chứa progestin, nám da có thể xuất hiện ngay trong thời gian dùng thuốc hoặc sau khi dùng thuốc 2-3 tháng.
- Rối loạn kinh nguyệt đôi khi cũng có thể gây ra nám da.
- Căng thẳng, stress lâu ngày ảnh hưởng đến hoạt động của não bộ cũng sẽ dẫn đến rối loạn quá trình sản sinh estrogen và một số nội tiết tố khác tạo điều kiện hình thành nám da.
Nội dung
Biểu hiện của nám da do nội tiết:
- Hình thái: Nám da do nội tiết thường xuất hiện là những đốm màu nâu sẫm, soi ánh sáng có thể thấy những đốm trung tâm có nhiều tế bào sắc tố hơn, có màu sẫm hơn. Kích thước của các vết nám không đều nhau, lớn nhỏ lẫn lộn.
- Vị trí: Nám chân sâu thường xuất hiện chủ yếu đối xứng hai bên má, đôi khi ở thái dương, trán hoặc cánh tay, hiếm gặp ở các vùng khác trên cơ thể. Nám chân sâu không được điều trị có thể lây lan nhanh chóng sang các vị trí lân cận.
- Về mặt lâm sàng, nám da do nội tiết có thể kèm theo một số biểu hiện của rối loạn nội tiết như rối loạn kinh nguyệt, rối loạn giấc ngủ, mệt mỏi, kém ăn. mụn…
- Mức độ nám trên da có thể báo hiệu tình trạng rối loạn nội tiết trong cơ thể.
Cách điều trị sắc tố da do nội tiết tố:
- Kết hợp điều trị nguyên nhân với điều trị triệu chứng.
- Điều trị nguyên nhân: Nguyên nhân chính gây ra nám da do nội tiết là do rối loạn từ bên trong cơ thể. Vì vậy, trong quá trình điều trị, việc đầu tiên cần làm là cân bằng lại nội tiết tố trong cơ thể, có thể bằng cách sử dụng thuốc hoặc bổ sung qua chế độ ăn uống theo chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ.
- Điều trị triệu chứng: Điều trị nám bằng laser kết hợp với các sản phẩm chăm sóc tại nhà để ức chế quá trình sản sinh tế bào melanin, kích thích tế bào phát triển khỏe mạnh và sáng dần lên.
- Hạn chế áp dụng các loại vỏ.
- Có chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng kéo dài.
2 / Nám da bình thường
Khác với nám do nội tiết tố, nám thông thường xuất hiện chủ yếu do các tác nhân từ bên ngoài cơ thể, nhưng chủ yếu là do cách chăm sóc da của mỗi người. Các yếu tố phổ biến làm tăng nguy cơ bị nám da bao gồm:
- Ánh sáng mặt trời hoặc ánh sáng xanh khác chứa tia UV: Bản chất của melanin là sinh ra để bảo vệ da. Khi da tiếp xúc với tia cực tím, phản xạ bảo vệ của cơ thể sẽ tăng tiết hắc tố melanin đẩy lên bề mặt da. Các tế bào hắc tố này sẽ hấp thụ tia UV để chuyển hóa năng lượng và giảm tác động của tia cực tím lên da. Melanin sản sinh càng nhiều thì khả năng bảo vệ da càng tốt, nhưng ngược lại, do sự tập trung quá nhiều hắc tố tạo thành hàng rào bảo vệ da khiến da bị sạm đen. Đó chính là nguyên nhân dẫn đến tình trạng ra nắng mà không bảo vệ gây nám da.
- Chăm sóc da không đúng cách, sử dụng mỹ phẩm kém chất lượng, chăm sóc da sai cách, sử dụng quá nhiều hình thức lột tẩy da. Đây là hiện tượng phổ biến đang diễn ra tại nhiều tiệm spa từ nhỏ đến lớn. Điều trị vội vàng, không tìm hiểu tận gốc nguyên nhân gây nám da, cho khách hàng sử dụng mỹ phẩm lột tẩy có hàm lượng axit cao, axit mạnh và sử dụng nhiều lần dẫn đến bào mòn da, da trở nên yếu đi. dễ bị tác động bởi tia cực tím gây nám da hoặc làm tình trạng nám da trở nên trầm trọng hơn.
- Môi trường ô nhiễm không phải là tác nhân trực tiếp gây ra tình trạng nám da nhưng cũng không thể tránh khỏi tình trạng nám da ở chị em ngày càng trầm trọng hơn.
Biểu hiện lâm sàng của nám da thường gặp:
- Hình thái: Khác với nám chân sâu, nám thông thường biểu hiện dưới dạng từng mảng. Tế bào hắc tố Melanin không phát triển tập trung thành từng điểm mà mọc rải rác trên bề mặt da, tập trung thành từng đám lớn, ranh giới đôi khi không rõ ràng với vùng da lành.
- Vị trí: Tương tự như nám chân sâu, nám thông thường chủ yếu xuất hiện ở má, trán, thái dương và đôi khi ở cánh tay (không phổ biến).
- Ở nám da thông thường không có biểu hiện kèm theo do rối loạn nội tiết trong cơ thể. Có một số bệnh đi kèm vẫn biểu hiện các triệu chứng của rối loạn, nhưng không nhiều.
Điều trị nám thông thường:
- Sử dụng phương pháp điều trị bằng tia laser kết hợp với các sản phẩm đặc trị có khả năng tái tạo tế bào và ức chế sản sinh hắc tố.
- Hạn chế tối đa các phương pháp bóc tách.
- Trong quá trình điều trị nên thay đổi chế độ ăn uống, thay đổi cách chăm sóc da cũng như sử dụng mỹ phẩm phù hợp, đặc biệt chú ý đến kem chống nắng và dưỡng chất để tăng sức đề kháng cho da.
- Tích cực bảo vệ da khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời hoặc tia cực tím.
Nám mảng hay nám chân sâu, nám da thông thường hay nám nội tiết tuy không nguy hại đến sức khỏe, không nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại ảnh hưởng lớn đến thẩm mỹ khuôn mặt, tạo tâm lý tự ti cho mọi người. bị, đặc biệt là ở phụ nữ. Nám da không quá khó điều trị nếu bạn lựa chọn đúng phương pháp điều trị và biết cách chăm sóc da đúng cách.
Nguồn: Vinmec
Trả lời